Sekret solidnego dachu to nie tylko wybór odpowiedniego pokrycia, to także mocowania. Te muszą być na tyle trwałe, aby silne wiatry nie naruszyły konstrukcji więźby dachu. Dlatego warto postawić na wkręty ciesielskie. W dzisiejszym wpisie blogowym powiemy o rodzajach wkrętów ciesielskich, ich długości, średnicy i najważniejszych cechach. Podpowiemy, jak odpowiednio dopasować wkręty do więźby dachowej. 

Wkręty ciesielskie – jakie mamy rodzaje?

Wkręty ciesielskie umożliwiają tworzenie drewnianych lub drewnopochodnych połączeń. Najczęściej łączą elementy na płasko. Najpierw przebijają warstwę na wierzchu, następnie wkręcają się do dolnej. Połączenie następuje przy pomocy łba wkrętu. Wyglądem wkręty  przypominają duże śruby do drewna. Jednak, aby je zamontować, nie wywierca się otworów. Wystarczy je po prostu wkręcić. Oczywiście są wyjątkowe przypadki np. przy montażu konstrukcji o większych elementach drewnianych (deski tarasowe lub elewacyjne). 

Wkręty do drewna ciesielskie różnią się od tych do stali większym skokiem gwintu. Aby akcesorium było określane jako ciesielskie, musi spełniać wysokie normy wytrzymałościowe. Nie może być spękane i podatne na wygięcia. Ma być po prostu solidne. Element ten jest zabezpieczony warstwą ocynku, aby nie korodował. Dlatego wkręty do drewna doskonale sprawdzają się w miejscach narażonych na zawilgocenia i niekorzystne warunki atmosferyczne. Na rynku dostępne są wkręty w kolorze srebrnym i żółtym. Barwa zależy od użytego do wykonania powłoki roztworu cynku. Konstrukcja wykonana za pomocą wkrętów jest bardziej odporna na poderwanie niż w przypadku mocowań za pomocą gwoździ. Co ma niemałe znaczenie przy budowaniu więźby dachowej. Koszt wkrętów jest wyższy w porównaniu z tradycyjnymi gwoździami. Jednak mając na uwadze całościowe koszty budowy, nie są to naprawdę wysokie kwoty.

Wkręt ciesielski – rodzaje:

- wkręt z łbem talerzowym,

- wkręt z łbem stożkowym, 

- wkręt dystansowy,

- wkręt z pełnym gwintem i łbem stożkowym,

- wkręt z pełnym gwintem i łbem walcowym,

- wkręt z łbem sześciokątnym,

- wkręt z podwójnym gwintem do izolacji nakrokwiowej, 

- wkręt do łączników ciesielskich.

Do krokwi, słupów, belek dedykowane są wkręty z łbem talerzowym, które nie tylko mocno spajają elementy, ale i zapobiegają ich odkształcaniu. Wkręty z pełnym gwintem, określane są jako wkręty samowiercące. Aby je zamontować, wystarczy wkręcić w drewno. Wkręty do łączników ciesielskich mają inny kształt łba, dopasowany do kątownika i średnicy otworów w płytkach. Rozmiar średnicy takich wkrętów jest jednakowy, różnią się tylko długością.

Wkręty do drewna – jaka długość i średnica?

Długość wkrętów do drewna jest kluczowym parametrem rzutującym na stabilność i siłę połączenia. Jest ona zróżnicowana – inna będzie odpowiednia do krokwi, a inna do łączników ciesielskich. Dlatego przy wyborze warto kierować się kilkoma zasadami. Na początek ważna jest grubość montowanego elementu. Wkręt powinien przechodzić go na wylot i obejmować minimum 2/3 przekroju łączonych drewnianych fragmentów. W ten sposób mocowanie będzie ustabilizowane. Wyjątek stanowią cienkie podłoża. Tutaj wkręty nie mogą wystawać. 

Długość wkrętu do drewna dobiera się też w zależności od gatunków drzewa. Te różnią się twardością i gęstością. Ma to wpływ na właściwości mechaniczne materiału. Przykładowo dąb będzie twardszy i będzie miał większą gęstość w porównaniu z sosną. W przypadku drewna twardego wskazane są dłuższe wkręty. Do konstrukcji z miękkiego drewna można wykorzystać te krótsze.

Średnica wkrętów jest kwestią drugorzędną, jednak powinna być dopasowana do wielkości montowanego obiektu. Źle dobrane wkręty ciesielskie np. o zbyt małej średnicy mogą popękać i nie zapewnić odpowiednio silnego mocowania. Z kolei wkręty o zbyt wielkiej średnicy mogą uszkodzić drewno. 

Wkręty do drewna rozmiary mają zróżnicowane i tak do konstrukcji wspomagających (łaty) wykorzystuje się 6 x 120 mm. Przy montażu belek są to wymiary 8 x 160 lub 8 x 280 mm. Do mniejszych elementów tj. listew czy desek zaleca się wkręty o małej średnicy np. 5 x 50 mm lub jeszcze mniejsze (zależnie od grubości obiektu, który jest skręcany).

Wkręty ciesielskie – na co jeszcze zwrócić uwagę?

Wypunktujmy kilka istotnych faktów, o których warto wiedzieć na temat wkrętów ciesielskich i ich udziale w konstrukcji więźby dachowej.

Certyfikaty – gwarancja jakości 

Wybierając wkręty ciesielskie do drewna, bardzo ważną kwestią jest jakość wykonania. Produkt powinien być certyfikowany i zgodny z wymogami projektowymi. Chodzi tu o aprobaty techniczne ETA. Tylko w ten sposób mamy zagwarantowane, że tworzona konstrukcja będzie wykonana prawidłowo i sprawnie funkcjonować przez wiele lat.

Montaż 

Jeśli chodzi o proste połączenia, to spokojnie można wykonać je samodzielnie. Natomiast przy bardziej skomplikowanych konstrukcjach, jak choćby budowa więźby dachowej potrzebny będzie konstruktor z odpowiednimi uprawnieniami. Prawidłowość i wytrzymałość łączeń ciesielskich jest zapisana w projekcie budowlanym. Budowniczy nie ponosi odpowiedzialności za projekt, a za samo wykonawstwo. Wszytko, musi być zrealizowane według zawartych wytycznych. Wszelkie inne zmiany są zabronione. 

W przypadku materiałów szkoleniowych lub tych od producenta zawarte tam obliczenia dotyczące rozłożenia wkrętów ciesielskich mają jedynie charakter poglądowy, są orientacyjne. Zatem powinny one zostać jeszcze zweryfikowane i zatwierdzone przez osoby posiadające specjalne uprawnienia. Wtedy w przypadku niewłaściwych obliczeń odpowiedzialność ponosi już tylko osoba zatwierdzająca. Proste prace konstrukcyjne dekarze i cieśle mogą wykonywać samodzielnie. Wtedy dobrą praktyką jest zasada zbyt mocnego połączenia. Lepiej dla bezpieczeństwa zamontować więcej łączników niż pominąć jakiś ważny element. 

Narzędzia do długich wkrętów ciesielskich

Dłuższe wkręty ciesielskie są trudniejsze do wkręcania. Wymagają użycia odpowiedniego sprzętu. Tu sprawdzą się wkrętarki lub wiertarki z odpowiednimi końcówkami do wkrętów. Mogą to być bity udarowe, które są odporne na duże przeciążenia występujące w momencie udaru we wkrętarce.

Wkręt talerzowy potrzebuje narzędzia o dość dużej mocy (dużego momentu obrotowego). Dlatego należy wybierać zakrętarki z regulacją momentu obrotowego, które ułatwiają kontrolę głębokości wkręcania. Jest to bardzo ważne dla uzyskania mocnego połączenia. Tu zalecamy zakrętarkę udarową z maksymalnym momentem obrotu powyżej 150 Nm.